Haber7
ABD’nin ünlü savunma sanayi haber sitesi The National Interest, Türkiye’nin F-35 programına geri dönmesinin ABD’ye ve NATO’ya olan etkilerini analiz eden bir haber yayınladı.
Analizde, Türkiye’nin F35 programından çıkarılmasının jetlerin birim maliyetini arttırdığı ve NATO’nun güney kanadında stratejik bir boşluk yarattığına dikkat çekti.
Türkiye’nin yeniden programa dâhil edilmesinin ise Karadeniz’den Doğu Akdeniz’e kadar geniş bir alanda müttefik hava gücünü güçlendirmesi anlamına geldiğini belirtti.
RUSYA VE ÇİN'E YAKLAŞABİLİR
KAAN savaş uçağının ise 2030 yıllında pazara girebileceğini ve Türkiye’nin Kafkasya’dan Kuzey Afrika’ya kadar uzanan bölgelerde ABD’nin etkisine meydan okuması, Rusya ve Çin’e de yakınlaşabileceği belirtildi.
Türkiye’nin F-35 programına dahil edilmesi ile maliyetin düşürülebileceği, NATO’nun hava gücünü arttırabileceği ve Rusya’nın etkisini sınırlayabileceği analizde yer alırken, Türkiye’nin F-35 programından çıkarılması, birim maliyetini arttırdığı ve NATO'nun güney kanadında stratejik bir boşluk yarattığı belirtildi.
The National Interest analizinde, “Ankara'nın yeniden kabul edilmesi, kendini kanıtlanmış bir tedarik zincirini programa geri getirecek ve Karadeniz'den Doğu Akdeniz'e kadar müttefik hava gücünü önemli ölçüde güçlendirecektir.
Türkiye'nin 2019 yılında F-35 programından çıkarılması, yaklaşık 500 ila 600 milyon dolarlık bir faturaya neden oldu ve uçak başına yaklaşık 7 ila 10 milyon dolarlık bir ek maliyet getirdi. Bu da 2030 yılına kadar toplam maliyetin milyarlarca dolara ulaşmasına neden olacak.
NATO'nun güney kanadı hala beşinci nesil bir savaş uçağına sahip değil ve Ankara, Avrupa ve yerli alternatifleri araştırıyor. Washington, hızlı ve hedefli önlemler alarak maliyetleri kontrol altına alabilir ve önemli bir müttefikle bağlarını güçlendirebilir.
TÜRKİYE BÖLGEDE KİLİT KONUMDA
“Türkiye'de gelişen drone sektörü ve yerli Kaan savaş uçağı ile modernize edilen Türk fabrikalarının yeniden devreye alınması, F-35 programı üzerindeki baskıyı hızlı bir şekilde baskıyı azaltabilir.” ifadelerini kullanan analistler, Türkiye’nin pasif bir müşteri olarak girmeyeceğini belirterek, Türk pilotların Karadeniz’i, Ege ve kuzey Suriye de hava sahalarını devriye gezdiğini belitti.
Hazırlanan analizde, "Trump’ın Suriye tutumuna yönelik, Trump yönetiminin Suriye'deki ve muhtemelen Irak'taki ABD askerlerini çekme planı, Ankara'nın temel şikayetlerinden birini hafifletebilecek ve savunma işbirliğinin yenilenmesi için alan açabilecek bir değişimi işaret ediyor.
Yeniden işbirliği, Ankara'nın NATO standartlarından sapmasını göz ardı edebilir. Ancak Ankara'yı Rusya veya Çin ile ortaklıklara kaptırmak, İttifak için çok daha büyük ve uzun vadeli maliyetler getirecektir” değerlendirilmesine bulunuldu.
TÜRKİYE F-35'E NASIL DAHİL EDİLEBİLİR?
Türkiye’nin F-35 programına yeniden dahil edilebilmesi için ilk adım olarak Fabrikaların yeniden açılması, Türk tedarikçilerle satın alma siparişlerini yeniden oluşturarak, daha düşük fiyatlı bileşenlerin ABD üretim hatlarına girmeye başlaması sağlanabileceği belirtildi.
İkinci adım olarak ise jetlerin teslim edilmesi ve bir merkez kurularak Türk pilotların çok uluslu Red Flag tatbikatlarına yeniden katılmasını sağlamak. Akdeniz’de sertifikalı bir bakım merkezi üssü kurularak, ABD Hava Kuvvetleri ve NATO tarafından denetiminin sağlanması fikri oluşturuldu.
The National Interest, “Eğer görüşmeler tıkanırsa, Eurofighter Typhoon'lar Türkiye'nin kısa vadeli açığını doldurabilir.
Diğer yandan Körfez yatırımları Kaan Savaş Uçağı'nın üretim sürecini hızlandırabilir ve ABD'nin ihracat politikasından etkilenmeyen bir Türk gizli jet uçağı 2030'larda pazara girebilir. Böyle bir uçak, Amerikan platformlarına alternatif arayan devletlerin ilgisini çekebilir ve böylece Kafkasya'dan Kuzey Afrika'ya kadar uzanan bölgelerde ABD'nin etkisine meydan okuyabilir.