Raporda, Alibaba, Baidu, Tencent ve ByteDance gibi Çinli hiper ölçekleyicilerin 2023–2025 döneminde toplam 124 milyar dolar sermaye harcaması gerçekleştirdiği belirtiliyor.
Söz konusu tutar, aynı dönemde AWS, Microsoft, Google ve Meta’nın yaptığı 694 milyar dolarlık yatırımla karşılaştırıldığında yüzde 82 daha düşük bir seviyede.
Yine de Çin’in önde gelen modeli MiniMax M2, ABD’nin en gelişmiş modeli olarak değerlendirilen GPT-5 Codex high’ın performansının yüzde 90’ına erişmeyi başardı.
FARK KAPANIYOR
Jefferies analistleri, iki ülkenin zirve modelleri arasındaki performans farkının “hızla kapandığını” vurguluyor. Bu ivmenin arkasındaki temel etken ise Çinli şirketlerin ham hesaplama gücünü artırmak yerine model verimliliğini önceleyen bir strateji izlemesi.
Uzman karışımı yapıları (mixture of experts), gelişmiş çıkarım optimizasyonları ve yenilikçi mimari yaklaşım, daha az donanımla benzer hatta bazı alanlarda üstün sonuçlar alınmasını sağlıyor.
Açık kaynak tarafında ise Çin’in ivmesi daha belirgin. Artificial Analysis verilerine dayanan rapora göre Çin menşeli gelişmiş açık kaynak modelleri, performans açısından ABD’li rakiplerini geride bırakmaya başladı.
Örneğin MiniMax M2’nin, ABD’nin önde gelen açık kaynak modeli GPT-OSS-120B’ye kıyasla yüzde 106 puanlık performans kaydettiği aktarılıyor.
ABD’li şirketler yapay genel zekâ (AGI) hedefi doğrultusunda devasa yatırımlarını artırmayı sürdürürken, Çinli firmalar daha çok yatırım getirisine ve hesaplama verimliliğine odaklanıyor.
Jefferies, Çin’in yapay zeka sermaye harcamalarının 2025–2030 arasında yüzde 8 artarak 884 milyar dolara çıkacağını öngörüyor.
Analistlere göre bu büyüme, Çin modellerinin hâlihazırda daha düşük donanım gereksinimleriyle ABD seviyelerine yakın performans elde etmesine rağmen gerçekleşecek.
YAPAY ZEKA API MALİYETLERİNİ EN DÜŞÜK SEVİYELERE ÇEKTİ
Mimari verimliliğe verilen önem, kullanım maliyetlerini de düşürüyor. DeepSeek, 2025’in sonlarında eğitim ve çıkarım süreçlerindeki optimizasyonların ardından API fiyatlarını yüzde 62 geriye çekti. Böylelikle, Çin’in yapay zeka API maliyetlerini küresel ölçekte en düşük seviyelere taşıyan adımlardan biri oldu.
Genel görünüm, Çin’in hesaplama verimliliği odaklı yaklaşımıyla yapay zeka yarışında dengeleri hızla değiştirdiğine işaret ediyor.