Seyahat ettiğiniz uçağı, acil durumda indirebileceğinizi düşünüyorsanız, yalnız değilsiniz.
2023'te ABD'de yapılan bir ankette, katılımcıların neredeyse üçte ikisi, hiçbir havacılık eğitimi almamış olmasına rağmen yolcu uçağını indirebileceğini öne sürmüştü.
Erkeklerin bu konudaki kendine güveni yaklaşık yüzde 50 olarak kaydedilirken, kadınlardaki oran yüzde 20'ydi.
ERKEKLER EĞİTİM ALMADAN UÇAĞI İNDİREBİLECEĞİNİ SANIYOR
Ankette kendine "çok güvenen" erkeklerin oranı yüzde 20, kadınlarınsa yüzde 7 olarak saptandı. Diğer yandan kendine "pek veya hiç güvenmeyen" erkeklerin oranı yüzde 46'ydı. Kadınlarda ise bu oran yüzde 71 olarak kaydedildi.
Acil durumda uçak indirip indiremeyeceğine "emin olmayan" kişilerin oranı iki cinsiyet arasında pek bir fark göstermedi; erkeklerde yüzde 9 ve kadınlarda yüzde 10 çıktı.
Ancak uzmanlar, bir yolcu uçağını indirmenin göründüğü kadar kolay olmadığını belirtiyor.
Tecrübesiz bir yolcunun, acil durumlarda uçağı başarıyla indirdiği durumlar nadir de olsa yaşanabiliyor. Fakat Griffith Üniversitesi'nde havacılık alanında çalışan bilim insanları Conversation için kalame aldıkları yazıda, bu vakalarda çoğunlukla küçük uçaklar kullanıldığını söylüyor.
İNİŞ VE KALKIŞLARDA BÜYÜK DİKKAT İSTİYOR!
Pilotlar yolculuk sırasında büyük ölçüde otomatik pilot kullanıyor. Ancak uçak kullanmanın belki de en zor kısımları olan iniş ve kalkışta aracı kendileri yönetiyor. Uzmanlar, iniş veya kalkışta otopilot kullanmanın epey nadir bir durum olduğunu ifade ediyor.
Kalkış sırasında yeterli kaldırma kuvveti oluşturana kadar aracın hız kazanması gerekiyor ve pilot, kalkış hızına ulaşana kadar uçağı pistte tutarken birden fazla aletle ilgileniyor.
İniş esnasındaysa pilotun bir yandan uygun hızı korurken, diğer yandan vites ve flap ayarlarını yönetmesi, hava trafiği kurallarına uyması, trafik kontrolüyle iletişim kurması gerekiyor.
UÇAK PİSTE YAKLAŞTIĞINDA PİLOTUN HAMLELERİ HAYATİ ÖNEM TAŞIYOR
Griffith Üniversitesi ekibi "Uçak piste yaklaştığında pilot, yüksekliğini doğru bir şekilde değerlendirmeli, gücü azaltmalı, alçalma oranını ayarlamalı ve pistin doğru alanına inmeli" diye yazıyor:
Yere değince pistin sonuna gelmeden uçağı tamamen durdurmak için frenleri kullanıp itiş gücünü tersine çeviriyorlar. Tüm bunlar sadece birkaç dakika içinde gerçekleşiyor.
Bütün bunları yapmanın uzun bir eğitim sayesinde mümkün olduğunu ifade eden ekip, tecrübesiz biri için uçağı indirmenin epey zor olacağını belirtiyor.
Pilotlar ilk olarak uçuşa hazırlık, aerodinamik, uçuş güvenliği, meteoroloji ve navigasyon gibi pek çok konuda eğitim alıyor.
Daha sonra bir eğitmenle birlikte uçağı kontrol etmeyi, indirip kaldırmayı, manevra yapmayı öğreniyorlar. Pratik eğitim süreci, genellikle 40 ila 60 saat sürüyor.
EĞİTİM ALMADAN UÇAĞI İNDİRME İHTİMALİMİZ YÜZDE 0
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'ne göre havayollarında çalışmak isteyen kişiler, ortalama 18 ay eğitime tabi tutuluyor.
Uzmanlar ayrıca pilotların, kullacakları uçak türüne göre farklı eğitimlerden geçtiğini söylüyor. Griffith Üniversitesi ekibi bütün bunlardan dolayı şu ifadeleri kullanıyor:
Uçuşun temellerini bile öğrenmediyseniz, hava trafik kontrolünün yardımıyla bir yolcu uçağını başarılı bir şekilde indirme şansınız sıfıra yakın.